สถาบันการเงิน หมายถึง หน่วยงานหรือองค์การที่ทำหน้าที่เป็นสื่อกลางระดมเงินออมจากผู้ที่มีเงินออม มาให้ผู้ที่ต้องการกู้ยืมเพื่อการบริโภค การลงทุน หรือการประกอบการธุรกิจ

บทบาทและหน้าที่ของสถาบันการเงิน
สถาบันการเงินที่เป็นธนาคาร
     1. ธนาคารแห่งประเทศไทย หรือ ธนาคารกลาง มีบทบาทและหน้าที่ดังนี้
          1.1 ออกธนบัตรหรือพิมพ์ธนบัตร
          1.2 ควบคุมนโยบายทางการเงิน
          1.3 เป็นนายธนาคารของรัฐบาล คือ รักาบัญชีเงินฝากหน่วยงานของรัฐ
          1.4 เป็นนายธนาคารของธนาคารพาณิชย์ คือ รับฝากเงิน ควบคุมปริมาณเงินและสินเชื่อ
     2. ธนาคารพาณิชย์ มีบทบาทและหน้าที่ดังนี้
          2.1 รับฝากเงินทั้งแบบกระแสรายวัน ฝากประจำ และออมทรัพย์
          2.2 ให้กู้เงิน หรือให้สินเชื่อแก่ประชาชน
          2.3 ให้บริการอื่น ๆ เช่น รับชำระค่าน้ำประปา ค่าไฟฟ้า ค่าโทรศัพท์ เป็นตัวแทนของลูกค้าในการซื้อขายหุ้น
     3. ธนาคารออมสิน มีบทบาทและหน้าที่ดังนี้
           
          ระดมเงินออมจากประชาชนเพื่อให้รัฐบาลกู้ ซึ่งรัฐบาลจะนำเงินนั้นไปพัฒนาประเทศ
     4. ธนาคารอาคารสงเคราะห์ มีบทบาทหน้าที่ดังนี้
          ให้สินเชื่อด้านการปลูกสร้างที่อยู่อาศัยแก่ประชาชนทั่วไป
     5. ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย มีบทบาทและหน้าที่ ดังนี้
          ให้สินเชื่อแก่ธุรกิจการค้าระหว่างประเทศ เพื่อสนับสนุนการส่งออก
     6. ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร มีบทบาทและหน้าที่ ดังนี้
          
          ให้ความช่วยเหลือทางการเงิน โดยรับฝากเงิน และปล่อยสินเชื่อให้แก่เกษตรกรและประชาชนในชนบท

สถาบันการเงินที่ไม่ใช่ธนาคาร ได้แก่
     • บริษัทเงินทุน
     • บริษัทหลักทรัพย์
     • บริษัทเงินทุนอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย
     • บริษัทเครดิตฟองซิเอร์
     • บริษัทประกันชีวิตและบริษัทประกันภัย
     • สหากรณ์ออมทรัพย์
     • โรงรับจำนำ

ที่มา : สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน