หลายคนชอบมองว่าเด็กสอบตก คือ เด็กดื้อ เกเร พูดด้วยยาก บางครั้งที่เด็กสอบตกต้องแสดงพฤติกรรมก้าวร้าว ร้ายกาจ ไม่สนใจใครออกมาก็เพื่อป้องกันตัวเอง ตามหลักจิตวิทยาแล้วเมื่อเรารู้ว่าตัวเองสอบตก จะทำให้รู้สึกไม่เป็นส่วนหนึ่ง รู้สึกว่าถูกแบ่งชนชั้นกับเพื่อนคนอื่น และรู้สึกว่าครูไม่รักเพราะสอบไม่ผ่านตามที่ครูคาดหวัง ดังนั้นเด็กสอบตกจึงแสดงออกในด้านที่ตรงข้ามกับเด็กเรียนดี คือ นิ่งเฉย ไม่สนใจ แต่ก็แค่ภายนอกเท่านั้น เพราะภายในก็เป็นเด็กดีเหมือนกับเด็กทั่วไป เกรดกับจิตใจมันคนละเรื่องกันนะ อย่าเหมารวม
เด็กที่สอบตก ได้คะแนนน้อย หรือคะแนนไม่ถึงเกณฑ์ ไม่ใช่เด็กที่ไม่รู้อะไรเลย หรือไม่มีความรู้อะไรเลย แต่วิชานั้นอาจยากสำหรับเรามากจริง ๆ และไม่รู้จะทำยังไงให้มันดีขึ้น ที่เราไม่ค่อยตอบในห้อง ไม่ใช่ว่าไม่รู้คำตอบ เรารู้แต่ปล่อยให้คนอื่นตอบไปเพราะรู้ตัวว่าตอบไปก็สู้คนอื่นไม่ได้ และไม่อยากเป็นจุดสนใจใด ๆ ด้วย ถึงเราจะสอบไม่ผ่าน แต่ก็มีความตั้งใจในตัวเอง และเอาความตั้งใจนั้นไปลงในสิ่งที่เราชอบ เช่น ดนตรี กีฬา ศิลปะ ฯลฯ เราอาจจะเรียนไม่เก่ง แต่ก็ยังมีโอกาสที่จะประสบความสำเร็จทางอื่นได้ เพราะฉะนั้นเด็กสอบตกไม่ได้โง่ และไม่ได้แปลว่าไม่มีความรู้อะไรเลย
ความจริงแล้วเด็กสอบตกอยากช่วยงานทุกอย่างที่ช่วยได้ และเราพร้อมจะทำ อยากมีส่วนร่วมทั้งงานราษฎร์งานหลวง แต่เราจะรู้สึกอยากเก็บตัวมากกว่าเพราะคำว่า ‘สอบตก’ มันกดทับอยู่ในใจ เด็กสอบตกจะมีแนวโน้มไม่อยากมีส่วนร่วม หนีปัญหา ไม่มั่นใจในตัวเอง แต่ถ้ามีใครสักคนชวนไปช่วยงาน เราก็จะพิสูจน์ตัวเองให้ดูว่ามีดีที่อย่างอื่น เราก็ทำได้เหมือนกัน ปัญหาอีกอย่างคือ ครูมักจะมีแนวโน้มเลือกแต่เด็กที่เกรดดีก่อนเด็กที่เกรดไม่ดีไปช่วยทำงาน
ตามหลักจิตวิทยาแล้ว เด็กที่สอบตกจะรู้สึกว่าเข้ากับกลุ่มเพื่อนที่เรียนดีกว่าได้ยาก และจะรู้สึกว่าคนที่ได้คะแนนมากไม่อยากมาสุงสิงด้วย ทำให้เด็กที่สอบตกมีแนวโน้มมองหาคนที่ได้คะแนนต่ำกว่าตัวเอง หรือสอบตกเหมือนกันมาเป็นเพื่อนเพื่อทำให้ตัวเองรู้สึกดีขึ้น และเริ่มแบ่งแยกระหว่างเด็กเรียนเก่งกับเด็กเรียนไม่เก่งออกเป็นกลุ่มเป็นก้อน เมื่อสถานการณ์มันรุนแรงขึ้น เด็กที่สอบตกจะตีตัวออกห่างจากเพื่อน ครู อาจารย์ ทั้งที่ถ้าครูหรือเพื่อนใส่ใจและช่วยเหลือ เด็กสอบตกก็สามารถกลับมามีผลการเรียนที่ดีขึ้นได้
พวกเรายังต้องการความช่วยเหลือ เด็กสอบตกต้องการความรักจากครู และความเข้าใจจากเพื่อน กำลังใจจากครูสำคัญไม่แพ้กำลังใจจากครอบครัว กำแพงที่เราสร้าง พฤติกรรมที่ไม่น่ารักในห้องเรียนของเราอาจพังลงได้ง่าย ๆ แค่ครูชมอย่างสร้างสรรค์ (หมายถึงชมความพยายามไม่ใช่ชมความฉลาด) และถ้ามีใครสักคนที่ไม่หมดหวังในตัวเรา พร้อมจะช่วยเหลือ และหาวิธีให้เราเรียนตามเพื่อนได้ทัน เพราะเด็กที่สอบตกไม่ได้อยากสอบตกหรอก บางทีเราแค่ไม่รู้ว่าต้องทำยังไง เราต้องการคนชี้ทางให้ และบอกว่าควรทำยังไงดี
บทความที่เกี่ยวข้อง
เบื่อจัง ชีวิตจะเป็นอะไรได้อีก ถ้าหากไม่ได้เป็น ‘คนเรียนเก่ง’
ทำไมถึงอ่านหนังสือไม่รู้เรื่อง ยิ่งอ่านยิ่งไม่มีสมาธิ ?
ค้นหาตัวเองอย่างมีความสุขไปพร้อมกันกับ 'Self Concept'
วิธีปรับ Mindset ปลุก Passion ปลดล็อคความสามารถเจ๋ง ๆ ในตัวเอง
Input & Output วิธีจดจำเนื้อหาให้ได้มากกว่า 90% โดยจิตแพทย์ญี่ปุ่น
เทคนิคจด Short Note ให้อ่านง่ายจำแม่น
รวมทริคการเรียน เรียนยังไงให้อนาคตมีงานทำในยุค New Normal
‘เกรดตก’ จะบอกที่บ้านยังไงไม่ให้โดนด่า
ตั้งใจเรียน ไม่เคยเท แต่ทำไมเกรดตก นี่เราพลาดอะไรไป ?
เพิ่มกำลังใจให้ตัวเองด้วยแคปชั่นคม ๆ จากอนิเมะอบอุ่นหัวใจ
แหล่งข้อมูล
- What Failing Students Want Us to Remember