IQ ย่อมาจาก Intelligence Quotient คือเชาว์ปัญญาหรือความฉลาดทางปัญญา ซึ่งเป็นศักยภาพทางสมองที่ติดตัวมาตั้งแต่เกิด โดยจะมีปัจจัยด้านพันธุกรรมมาเกี่ยวข้องด้วย รวมถึงปัจจัยอื่น ๆ เช่น ภาวะแวดล้อมที่มีการให้ความรัก ความอบอุ่นจากครอบครัว การกระตุ้นพัฒนาการที่เหมาะสมตามวัย เป็นต้น เพราะฉะนั้น IQ ของแต่ละคนจึงมีไม่เท่ากัน
Andrea Kuszewski นักพฤติกรรมบำบัด (Behavioral Therapist) ได้พูดถึงความฉลาดหรือเชาว์ปัญญา (intelligence) ไว้ว่า หากเราพัฒนาเชาว์ปัญญาแบบไหลลื่น (Fluid Intelligence) ให้ดีขึ้น เราก็จะสามารถเรียนรู้ข้อมูลหรือสิ่งใหม่ ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น และนี่คือเทคนิค 5 ข้อที่จะช่วยเพิ่มเชาว์ปัญญาแบบไหลลื่นให้ทำงานได้ดีขึ้น ฝีกบ่อย ๆ รับรองว่าเรียนหรืออ่านอะไรก็จะจำได้ไม่ลืมแน่นอน
การได้เจอสิ่งใหม่ ๆ หรือได้เรียนรู้อะไรใหม่ ๆ เช่น ฝึกทำอาหารเมนูใหม่ ๆ ลองเต้นท่าแปลก ๆ อ่านหนังสือเล่มใหม่ ฯลฯ จะช่วยเพิ่มการเชื่อมต่อของแขนงเซลล์ประสาท และยังทำให้เซลล์ประสาทสร้างสารสื่อประสาทบางอย่างเพิ่มเติมด้วย ซึ่งถือเป็นผลดีต่อสมอง ช่วยให้สมองใช้งานได้ดีขึ้น
การได้ทำอะไรที่ท้าทายตัวเองจะช่วยให้สมองได้ออกกำลังกายและช่วยพัฒนาให้สมองทำงานได้ดีขึ้น ลองเล่นเกมให้ผ่านด่านยาก ๆ หรือลองชาเลนจ์ตัวเองด้วยการพูดภาษาอังกฤษทั้งวัน คำแนะนำคือไม่ว่าจะทำอะไร หากเราทำจนมันคล่องแล้ว สมองจะเริ่มชินจนส่งผลให้การทำงานลดลง เช่น เล่นเกมจนผ่านด่านยาก ๆ หมดแล้ว แต่ก็ยังเล่นเหมือนเดิมทุกวัน เพราะคิดว่าเป็นการช่วยฝึกสมอง แต่ความจริงคือสมองมันชินแล้ว เราจึงควรเพิ่มความท้าทายให้มากขึ้นไปเรื่อย ๆ
การที่เราได้คิดสร้างสรรค์ คิดนอกกรอบ คิดอะไรใหม่ ๆ ที่แตกต่างไปจากเดิม จะช่วยให้สมองทำงานได้ดีขึ้น และยังช่วยให้เราเกิดแนวคิดใหม่ ๆ ในแบบของตัวเองมากขึ้นด้วย เราสามารถคิดสร้างสรรค์ได้หลายเรื่อง เช่น แต่งนิยาย จินตนาการเรื่องราวต่าง ๆ หรือวาดรูป เป็นต้น สิ่งสำคัญคือเราควรมีการขยายหัวเรื่องให้กว้างมากขึ้นเรื่อย ๆ เพื่อให้สมองกระตุ้นการสร้างสรรค์ได้อย่างไม่รู้จบ
ลองลดการใช้เทคโนโลยีในชีวิตดูบ้าง เช่น บวกเลขด้วยการไม่ใช้เครื่องคิดเลข แปลภาษาอังกฤษด้วยการไม่ใช้โปรแกรมแปลภาษา เล่นเกมแบบไม่ใช้สูตรโกง เป็นต้น การทำแบบนี้จะช่วยให้สมองของเราได้ออกกำลังกาย ซึ่งจะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานสมองให้ไหลลื่นแบบไม่มีสะดุด
การมีปฏิสัมพันธ์ การได้ออกไปพบเจอผู้คนในบรรยากาศใหม่ ๆ จะช่วยให้สมองตื่นตัวมากขึ้น การได้พูดคุยกับคนอื่น ๆ จะช่วยให้เราได้แนวคิดหรือประสบการณ์ใหม่ ๆ ที่แตกต่างออกไป เราอาจเจอคนที่สนใจในเรื่องคล้าย ๆ กัน หรือได้เห็นมุมมองใหม่ ๆ ซึ่งมันจะช่วยให้เราได้เรียนรู้สิ่งใหม่ ๆ และยังเป็นการช่วยเพิ่มความสามารถในการทำงานของสมองด้วย
แหล่งข้อมูล
You Can Increase Your Intelligence: 5 Ways to Maximize Your Cognitive Potential