7,380 Views
Favorite
อันที่จริงแล้ว เบื้องหลังของคำถามเหล่านี้ มีคำตอบพื้นฐานบางอย่างที่สามารถนำไปปรับใช้ด้วยกันได้ นั่นก็คือ เทคนิคพื้นฐานในการสร้างวินัยให้กับเด็ก ที่ครูพิมได้รวบรวมและจัดสรรให้เป็นขั้นตอนที่นำไปปรับใช้ได้ง่าย ๆ 4 ขั้นตอน ดังนี้ค่ะ
การสร้างวินัย มีพื้นฐานข้อหนึ่งที่สำคัญ นั่นก็คือบรรยากาศหรือสภาพแวดล้อมที่เอื้ออำนวยค่ะ เนื่องจากสภาพแวดล้อมพื้นฐาน เป็นเสมือนสิ่งที่สร้างนิสัย สร้างความเข้าใจ และสร้างตัวตนที่มีวินัยให้กับเด็ก จากการซึมซับหรือใช้ชีวิตอยู่กับสิ่งเหล่านั้นในทุกๆ วัน โดยบรรยากาศที่ว่านี้ ครูพิมหมายรวมถึง ทั้งการจัดบ้าน การจัดตารางชีวิตสำหรับคนในครอบครัว เหล่านี้เป็นต้นค่ะ
ข้อนี้หลายคนอ่านแล้วอาจจะรู้สึกสะดุดนิด ๆ เพราะเมื่อพูดถึงการเป็นตัวอย่างด้านวินัยให้กับลูก ครูพิมพบว่า คุณพ่อคุณแม่หลาย ๆ คนก็สอบไม่ผ่านในข้อนี้เช่นกันค่ะ และด้วยความที่เด็กไม่มีตัวอย่างที่ชัดเจนหรือสม่ำเสมอจากพ่อแม่ การปลูกฝังวินัย จึงจะเป็นเรื่องที่เกิดขึ้นได้ยาก หรือต้องใช้เวลาและการกำกับเด็กในระดับสูง ซึ่งความเหนื่อยยากก็จะตกอยู่ที่คุณพ่อคุณแม่นั่นเองค่ะ
เมื่อเป็นตัวอย่างที่ดีให้กับลูกแล้ว โดยปกติเด็กก็มีแนวโน้มที่จะสร้างนิสัยแห่งการมีวินัยขึ้นได้ไม่ยากค่ะ แต่ทั้งนี้การสอนแบบเฉพาะเจาะจง ก็ยังคงเป็นเรื่องสำคัญ เมื่อเราต้องการจะเน้นให้เด็กเกิดวินัยในเรื่องใด ก็ควรสอนและพาเด็ก ๆ ทำในเรื่องนั้น ๆ เช่น อยากให้ลูกจัดรองเท้า ก็สอนเฉพาะเรื่องจัดรองเท้า อยากให้ลูกรู้จักเก็บที่นอน ก็สอนเรื่องการจัดที่นอน จะทำให้เด็กจำและนำไปใช้จนเป็นนิสัยได้ง่ายกว่าการพูดหรือตำหนิในเรื่องกว้าง ๆ ค่ะ
วินัยที่เกิดขึ้นมาจากความตั้งใจและใช้ความพยายามของเด็ก ๆ ดังนั้น สิ่งหนึ่งที่จะหล่อเลี้ยงพฤติกรรมนั้นไว้ได้ก็คือเรื่องของการให้กำลังใจ สร้างแรงจูงใจ หรือทำให้เด็กรู้สึกดีกับการที่เขาสามารถทำในสิ่งที่คุณพ่อคุณแม่สอนได้ โดยคำว่ารางวัลในที่นี้ อาจจะไม่ใช่เรื่องของการให้ของหรือสิ่งที่จับต้องได้เสมอไป แต่ยังหมายถึงการสนับสนุนทางด้านจิตใจ เช่น การให้คำชมด้วยเช่นกันค่ะ
ครูพิม ณัฏฐณี สุขปรีดี
นักจิตวิทยาผู้เชี่ยวชาญด้านการพัฒนาศักยภาพเด็กเล็กและการเลี้ยงลูกเชิงบวก
