วัชพืช

วัชพืช คือ พืชซึ่งเป็นโทษแก่พืชที่เราปลูกไว้ หญ้าที่เกิดอยู่ในสวนสักเป็นวัชพืช  สาหร่ายในนาข้าวเป็นวัชพืช  หญ้าขจรจบที่ขึ้นอยู่ในไร่ข้าวโพดเป็นวัชพืช   วัชพืชมีหลายชนิด ทุกชนิดเกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติ อาจเป็นเพราะลมพาเมล็ดมาตกไว้ หรือน้ำพัดพามา คนหรือสัตว์อาจนำติดตัวมาหล่นไว้โดยไม่ตั้งใจก็ได้

      วัชพืชเป็นโทษเพราะคอยแย่งอาหาร น้ำ และแสงสว่าง ทำให้พืชที่ปลูกไว้ไม่เจริญเติบโต ให้ผลิตผลน้อยลง วัชพืชที่ติดมากับอาหารสัตว์ จะทำให้อาหารสัตว์นั้นมีประโยชน์น้อยลง อันเป็นเหตุให้สัตว์ให้เนื้อ นม ไข่ ได้น้อยลง ยิ่งกว่านั้น วัชพืชบางชนิดยังเป็นพิษร้ายแรง ที่อาจทำให้สัตว์ที่กินวัชพืชเข้าไปเป็นอันตรายถึงตายได้ ในปีหนึ่งๆ เราต้องเสียเงินและแรงงานไปเป็นจำนวนมากเพื่อกำจัดวัชพืช

คำว่า วัชพืช มาจาก วัช หรือ วัชชะ แปลว่า "สิ่งที่ควรละทิ้ง" ซึ่งเมื่อรวมกับคำว่า พืช เป็นวัชพืช จึงมีความหมายว่า "พืชที่ควรละทิ้ง"

      ได้มีผู้ให้คำจำกัดความ วัชพืช ไว้เป็นหลายอย่าง เช่น พืชที่ไร้ประโยชน์ พืชไม่พึงประสงค์ พืชที่ขัดผลประโยชน์ต่อมนุษย์ พืชที่ควรละทิ้ง คำจำกัดความดังกล่าวข้างต้นเหล่านี้ยังไม่มีคำใดถูกแท้ทีเดียวนัก เพราะมีวัชพืชอยู่หลายชนิดที่ไม่ควรทิ้ง ให้คุณ และไม่ขัดผลประโยชน์ของมนุษย์เสียทีเดียว วัชพืชบางชนิดมีดอกสวยงาม บางชนิดช่วยยึดดินไม่ให้ดินพังทลาย และบางชนิดก็ให้ประโยชน์ได้บ้างเหมือนกัน เช่น หญ้าขนมเทียน ขึ้นตามไร่พริกแถวราชบุรี เมื่อใกล้วันตรุษจีน หญ้าขนมเทียนจะมีราคาสูงถึงกิโลกรัมละ ๕๐ บาท (พ.ศ. ๒๕๒๐) หญ้าชนิดนี้ เขานำมาตำ คั้นเอาน้ำผสมแป้ง ทำให้ขนมไม่ติดใบตอง หญ้าขจรจบ อันเป็นวัชพืชที่ให้โทษร้ายแรงในไร่ข้าวโพด ขณะต้นยังอ่อน ไม่มีดอก ใช้เป็นอาหารสัตว์ได้ เมื่อต้นแก่แห้งแล้วก็ใช้ทำเยื่อกระดาษได้ดี วัชพืชจึงมีทั้งประโยชน์และโทษ เพียงแต่มีประโยชน์น้อยเท่านั้น เมล็ดวัชพืชมักปนมากับเมล็ดพืชที่ใช้ปลูก หรืออาจปลิวมาตามลม ลอยมากับกระแสน้ำ ติดมากับตัวสัตว์ พวกนก แมลง บางครั้งติดมากับเครื่องมือเครื่องใช้สำหรับทำการเพาะปลูก หรือติดมากับดิน ดังนั้น จึงควรตรวจดูวัชพืชในแปลงเพาะปลูก ถ้ามีติดมาก็ควรถอนทิ้งเสียตั้งแต่ต้นยังอ่อนอยู่ยังไม่มีเมล็ด จะช่วยลดการกระจายพันธุ์ของวัชพืชลงได้